Voor het allereerst

Mijn ouders zijn vertrokken naar een verzorgingstehuis. De hele familie is in rep en roer. Alles moet hier weg. Plaatsmaken voor nieuwe mensen die hier een toekomst hebben. Maar eerst moet het huis ontzield worden. Mijn zussen ruimen, sjouwen en verplaatsen. En ik sla dicht. Ik slaap voor allerlaatste keer in mijn ouderlijk huis. Alleen. In het bed van m’n ouders. In de ijskou, onder een veel te dun dekentje dat nog ergens lag.

Mijn vaders schoenen staan nog naast het grote bed. Stille getuigen van zijn ongewilde vertrek. De wekker staat stil. Ik neem hem mee. Oma’s pasfoto ligt op de grond. Ik raap ‘m op. Mijn moeders ketting vergeten in de la. Ik doe ‘m om. Beneden is het hol en leeg. Het is hier oorverdovend stil. Al maanden wisten we het. Hèt moment zou zich aandienen. We zwegen erover… want ontkennen is soms makkelijker dan erkennen. Wie leert je hier mee om te gaan? Dat moet je ervaren. Machteloosheid, hulpeloosheid. Overgave, want het is onontkoombaar.
Voor het slapen gaan ga ik nog even naar het kamertje van m’n vader. Ik voelde me daar altijd zo fijn tussen al zijn boeken. Die boeken zitten nu in dozen. Ze gaan niet met pap mee. In het tehuis is er namelijk ‘geen plaats’ voor. Waarom moet hij de oogst van zijn leven achterlaten om zich daar dagenlang wezenloos te vervelen? Zonder iets om handen, zonder zijn bladerboeken. Waarom is er geen boekenkamer in Ave Maria? Waarom is er geen werkplaatsje voor vaders met heimwee?

Ik kijk in de dozen. Een heel leven gaat door mijn handen. Ik zie het filter waarmee hij naar de wereld keek. Ik zie het filter van mijn opvoeding. Mijn vaders blik. Bijbels, bijbels en nog eens bijbels. Veel Tweede Wereldoorlog en jeugdboeken van K. Norel, Anne de Vries en Toon Kortooms. Encyclopedieën, atlassen, naslagwerken, boeken over geschiedenis, sport en antiek, streekliteratuur uit Twente en Maastricht, boeken uit zijn werelden. Het liefst nam ik alles mee maar dat kan niet… want ook ik heb ‘geen plaats’. Ik ga liggen. Ik doe geen oog dicht vannacht. Ik hoor het druppelen van de kraan. Ik lig te bibberen van de kou. Ik luister naar de geluiden van het huis. Verder is het hier stil. Te stil. En overal waar TE voor staat is niet goed zei mijn vader altijd… en die woont nu dus in een verzorgings-TE-huis…

Mijn ouders zijn in 2017 en 2018, een jaar na elkaar overleden. Ze hebben een grote plek in mijn hart. Door hen ben ik geworden wie ik ben.